Bloemtrosje van de moerasspirea met een kleine bijvlieg
De zomer is in volle gang! Dat is niet altijd te zien aan het weer, maar wel aan de eetbare tuin. De oogst van rode, zwarte en kruisbessen is binnen, de kersen zijn van de boom (de vogels hebben genoten) en vroege frambozen geven nog wat naoogst. Nu is het wachten op de eerste rijpe Japanse wijnbessen en bramen. De struiken hangen vol, dus dat belooft een rijke opbrengst!
Blikvanger in de tuin zijn nu twee andere biodiversiteitshelden; moerasspirea en grote kaardenbol staan beide prachtig te bloeien.
Moerasspirea (Filipendula ulmaria of Spiraea ulmaria)
Moerasspirea komt van nature in Nederland voor op vochtige en natte plaatsen, zoals een slootoever. Ook op een vochtige plek in voedselbos of eetbare tuin floreert de plant. Moerasspirea wordt ongeveer 1,20 meter hoog en bloeit van juni tot en met augustus met onregelmatige, schermvormige crèmewitte trossen.
Multifunctionele topper
Het is een fantastische, veelzijdige en zelfs mythische plant, want samen met watermunt (Mentha aquatica) en ijzerhard (Verbena officinalis) vormde moerasspirea een van de drie heilige kruiden van de Druïden. Ook voor diegenen zonder belangstelling voor de Keltische mythologie kan moerasspirea aantrekkelijk zijn, want de hele plant is eetbaar. De wortel kan worden gekookt, het blad kan als smaakmaker in de soep of gebruikt worden voor heerlijke thee. De bloemen geuren naar amandel en honing en vormen een aromatische toevoeging aan thee, gestoofd fruit, jam, kruidenazijn of wijn.
De plant is lekker én bezit gezondheidsbevorderende eigenschappen. Bloem en blad bevatten stoffen die in ons lichaam worden omgezet tot een natuurlijk aspirine dat pijnstillend en ontstekingsremmend werkt. Dat is zelfs terug te zien in de benaming: aspirine is afgeleid van de botanische naam ‘Spiraea’. Thee en tinctuur van moerasspirea zijn zeer geschikt voor toepassing bij spier- en gewrichtsaandoeningen zoals reuma en jicht. Een andere bekende toepassing uit vroeger tijden is de kalmerende werking op het maagdarmstelsel en dan vooral bij brandend maagzuur en diarree.
Bloemtrossen en blad van de moerasspirea
Insectenmagneet
Zelfs als je moerasspirea onaangeroerd in tuin of voedselbos laat staan is deze uitermate nuttig, want hij trekt massa’s insecten aan. Hommels, bijen, zweefvliegen, torren ze verdringen elkaar zowat om stuifmeel te bemachtigen (de bloemen bevatten geen nectar). Voor een aantal dag- en nachtvlinders, waaronder de aardbeivlinder en de moerasspirea-uil vormt moerasspirea een waardplant.
Zonder twijfel een waardevolle aanwinst voor eetbare tuin of voedselbos!
Zoekplaatje: bosbijvlieg, aardhommel en schijnboktor op een bloemscherm van de moerasspirea
Bloemhoofd van de grote kaardenbol
Grote Kaardenbol (Dipsacus fullonum)
Een robuuste eyecatcher in de tuin want de grote kaardenbol kan wel 2 meter hoog worden. De plant is tweejarig, in het eerste jaar ontstaat een laagblijvend bladrozet en het jaar erna groeit een lange stengel die vertakt en eindigt in een aantal bloemhoofden. Na de bloei sterft de plant af, maar je verliest hem zelden in de tuin want hij zaait zich makkelijk uit (en wordt het wat te gortig, kan het bladrozet eenvoudig weggehaald worden).
De grote kaardenbol heeft geen eetbare delen, maar is een belangrijke insectenplant en een waardplant voor een aantal nachtvlinders.
Het silhouet van de grote kaardenbol geeft veel structuur aan tuin of voedselbos
De zaden die na de bloei ontwikkelen zijn onweerstaanbaar voor de putter. Dit kleurrijke vinkensoort bezoekt tuin of voedselbos in de late herfst of winter vrijwel gegarandeerd wanneer er een veldje grote kaardenbollen te vinden is. Hoewel de plant dan is afgestorven, staat het silhouet met de bloem/zaadhoofden nog lang overeind.
Insectenvriend?
Echter, de plant heeft ook een sinistere kant. De tegenoverstaande bladeren zijn aan de voet vergroeid, waardoor er een kommetje water ontstaat na een regenbui. De grote kaardenbol geeft waarschijnlijk een zoete stof af aan het water waar insecten door worden aangetrokken. Een heel aantal hiervan verdrinkt vervolgens in het kleine poeltje en wordt vloeibare mest voor de plant. Een insectenplant met een donker randje...
Een bladpoeltje met een slachtoffer
Bladeren en stengels vragen om tuinhandschoenen of voldoende afstand...
Reactie plaatsen
Reacties